Tablica upamietniająca harcerzy Iskry

Na budynku Szkoły Podstawowej nr 13 w Olsztynie zawisła tablica upamiętniająca Harcerską Organizację Podziemną „Iskra”. Organizatorami uroczystości jej odsłonięcia byli: Instytut Pamięci Narodowej i Kuratorium Oświaty w Olsztynie. Samorząd Powiatu Olsztyńskiego podczas wydarzenia reprezentowała Barbara Guga, dyrektor Wydziału Oświaty, Kultury i Kultury Fizycznej w Starostwie Powiatowym w Olsztynie.

HOP „Iskra” działała w latach 1947-1950 na terenie ówczesnego województwa olsztyńskiego, choć władza, której zależało na ukazaniu organizacji jako zagrażającej bezpieczeństwu państwa, twierdziła, że jej zasięg obejmował nawet pięć województw. Założycielem i komendantem był Wiesław Kazberuk, zastępcą Ryszard Wrzos (obaj członkowie Komendy Hufca ZHP w Olsztynie), a kapelanem ks. Józef Śmietana. W czerwcu 1950 roku w olsztyńskim ratuszu Wojskowy Sąd Rejonowy skazał kilku członków „Iskry”. Podczas pokazowej rozprawy prokurator zażądał kary śmierci dla nastolatków występujących przeciw ideom socjalizmu. Organizacja została zlikwidowana, jednak pamięć o czynach harcerzy wierzących w ideały przedwojennego harcerstwa, przetrwała, czego dowodem jest tablica odsłonięta 2 marca na olsztyńskiej „trzynastce”.

W programie wydarzenia znalazły się również prelekcje, przemówienia i część artystyczna przygotowana przez uczniów. – To była poruszająca uroczystość, szczególnie, że odbyła się w obecności dzieci. Warto pielęgnować pamięć o tych, którzy z odwagą mówili o polskości i patriotyzmie, i na swój młodzieńczy sposób przeciwstawiali się komunizmowi. To wartości, które się nie dewaluują, a pozwalają docenić to, że żyjemy dziś w wolnym kraju – mówiła Barbara Guga, dyrektor Wydziału.

Uczestnicy odsłonięcia i poświęcenia tablicy otrzymali od dzieci gazetę szkolną „Spod ławki” i pamiątkową kartkę z podziękowaniem za udział w wydarzeniu.Uroczystość była kontynuowana w Warmińsko-Mazurskim Urzędzie Wojewódzkim.

(Spod ławki nr 64 – gazeta szkolna klas I-III SP 13 w Olsztynie, luty 2020)