Mężczyzno, zadbaj o swoje zdrowie!

Zachorowalność na nowotwory jądra w Polsce wzrasta w tempie około 5% rocznie. Nowotwory jąder stanowią 1,6% zachorowań na nowotwory złośliwe u mężczyzn, jednak w grupie mężczyzn w wieku 20-44 lat są one najczęściej występującym nowotworem. 

Najszybsze tempo wzrostu zachorowalności obserwuje się w grupie młodych mężczyzn i wynosi około 7 % rocznie. Szacuje się, że jeśli te dane nie ulegną zmianie, to w ciągu najbliższych dwóch dekad liczba zachorowań wzrośnie o około 20 %.  Czym jest rak jąder? Nowotwory jądra to grupa nowotworów powstających w wyniku niepohamowanego podziału komórek wywodzących się z jądra, tworząc  guz.  Nowotwory mogą powstawać ze wszystkich tkanek  w obrębie jądra, a ich charakter może być złośliwy albo łagodny. Terminem „rak” określa się  nowotwór złośliwy, który pochodzi z komórek nabłonkowych organizmu.

Do czynników ryzyka rozwoju nowotworu należą:
    • wnętrostwo, czyli niezstąpione jądra do moszny po urodzeniu;
    • zespół Klinefeltera (choroba o podłożu genetycznym);
    • występowanie nowotworu jądra u krewnych pierwszego stopnia;
    • obecność w przeszłości nowotworu zarodkowego w przeciwległym jądrze.


Niepokojące objawy

    • Niebolesna opuchlizna jądra.
    • Zmiana konsystencji jądra.
    • Obecność guzka w jądrze.
    • Pobolewanie jądra.
    • Uczucie dyskomfortu w mosznie.
    • W przypadku trwającego procesu zapalnego – ból jądra.
    • Rzadziej ginekomastia (powiększenie i tkliwość piersi).



Pierwsze objawy rozwijającej się choroby mogą być  mało dokuczliwe,  a w związku z tym często bagatelizowane przez mężczyznę.

Należy pamiętać, że każdy mężczyzna, a szczególnie ten, który znajduje się w grupie ryzyka rozwoju nowotworu, powinien wykonywać regularnie samobadanie jąder. Wczesne wykrycie nowotworu zwiększa szansę na skuteczne leczenie choroby i powrót do pełni zdrowia!

Samobadanie jąde
    • Dokładnie sprawdź powierzchnię jąder.
    • Poprzekładaj jądra w dłoniach, oceniając ich strukturę i konsystencję.
    • Sprawdź, czy w obrębie jąder wyczuwasz zgrubienie, bolesność, obrzęk albo zmiany o charakterze guza.
    • Sprawdź, czy w mosznie obecny jest płyn.
    • Pamiętaj, że choroba może manifestować się również niespecyficznymi objawami tj. bólem podbrzusza.
    • W przypadku wystąpienia jakichkolwiek nieprawidłowości należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza na dalszą diagnostykę.



Profilaktyka zdrowotna
    • Postaw na zdrową dietę. Sposób żywienia jest jednym z decydujących czynników warunkujących zdrowie i  samopoczucie człowieka. Twój  jadłospis powinien być  oparty  o dania bogate w warzywa i owoce, niskotłuszczowe produkty mleczne, pełnoziarniste produkty zbożowe, suche nasiona roślin strączkowych, ryby, chudy drób, orzechy, nasiona czy oleje roślinne.
    • Zadbaj o regularną aktywność fizyczną. Codzienna aktywność fizyczna, ograniczenie siedzącego trybu życia oraz odpowiednia dawka snu mają fundamentalne znaczenie w kształtowaniu zdrowia.
    • Zwróć uwagę, czy u twojego dziecka dokonano oceny zstąpienia  jąder do moszny.
    • Nie pal papierosów, ogranicz spożycie alkoholu.
    • Badaj się profilaktycznie.



Pamiętaj o samobadaniu jąder oraz o regularnych badaniach profilaktycznych prostaty. Jako badanie przesiewowe w kierunku raka stercza wykonuje się oznaczenie PSA. Każdy mężczyzna powyżej 40 roku życia może zbadać ten parametr np. w ramach programu pilotażowego Profilaktyka 40 PLUS.

Nie bagatelizuj nawet subtelnych oznak choroby! W razie niepokojących objawów należy zgłosić się na badanie do lekarza rodzinnego lub poprosić o skierowanie do urologa.

Gdzie szukać urologa: link do wyszukiwarki

Przydatne linki: diety  akademia NFZ Profilaktyka 40 PLUS

Materiał przesłany przez NFZ w związku z akcją – „Środa z profilaktyką”.