Walka ze stresem

Stres zjawiskiem powszechnym. Liczba osób cierpiących na przewlekły stres, lęki, stany depresyjne stale rośnie.

40% osób dorosłych w krajach rozwiniętych cierpi z powodu niepożądanych działań wynikających ze stresu. Około 40% pacjentów odczuwa stres w formie fizycznych objawów oraz poszukuje pomocy medycznej. 70-80% powodów wizyt u lekarzy osób w wieku produkcyjnym stanowią dolegliwości związane ze stresem.

Stres jest reakcją organizmu na czynniki środowiskowe tzw. stresory, które zagrażają równowadze organizmu lub ją naruszają i za pomocą którego organizm reaguje na zagrożenie. Stres powoduje objawy zarówno  fizyczne jak   i psychiczne. Manifestuje się na różne sposoby, w zależności od indywidualnej podatności organizmu. Przyczyny stresu mogą być bardzo zróżnicowane.

Fazy stresu

Pierwsza — Faza mobilizacji                                   

Organizm w stanie mobilizacji przybiera formę obronną. Następuje szybka odpowiedź organizmu na stresor, zwiększa się odporność na ból oraz przyspiesza funkcje organizmu. Dochodzi do podwyższenia ciśnienia tętniczego krwi oraz wzrostu temperatury ciała.

Druga — Faza adaptacji                                       

Organizm uczy się radzić ze stresorem oraz działa na zasadzie ucieczki lub ataku. Komórki nerwowe w mózgu otrzymują impulsy o oddziaływaniu stresora na organizm.

Trzecia — Faza wyczerpania                                  

Jeżeli faza mobilizacji i adaptacji trwają zbyt długo, organizm pod wpływem stresora wchodzi w fazę wyczerpania. Dochodzi do stanu, kiedy organizm nie jest już w stanie się mobilizować wobec stresora. Przewlekła sytuacja stresowa doprowadza do osłabienia odporności, wystąpienia zaburzeń psychicznych oraz innych poważnych zaburzeń organizmu.

Objawy stresu

• Niepokój.

• Wzrost napięcia mięśniowego.

• Przyspieszona akcja serca.

• Wzrost ciśnienia tętniczego krwi.

• Zaburzenia snu – bezsenność.

• Nadmierne

W momencie wystąpienia sytuacji wywołującej stres organizm wytwarza hormon adrenalinę i kortyzol, które stymulują organizm. Hormony oddziałując na nasz układ krążenia, przyspieszają rytm serca, podnoszą ciśnienie krwi oraz zwężają naczynia krwionośne. W związku z faktem, że stres wiąże się ze zwiększonym wydzielaniem kortyzolu oraz adrenaliny  – hormonów  działających antagonistycznie  do insuliny, to  w konsekwencji prowadzi do wzrostu poziomu glukozy we krwi oraz zwiększonego ryzyka wystąpienia cukrzycy typu II.

Jeśli stres jest krótkotrwały, mobilizuje do działania i nie jest powodem do niepokoju, natomiast jeżeli występuje przez dłuższy czas, to otwiera drogę dla wystąpienia lub prowadzi do zaostrzenia szeregu chorób i wystąpienia dolegliwości takich jak: infekcje, stany zapalne, bezsenność, bóle (np. głowy), dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego (np. zgaga, wrzody), obniżenie płodności, choroby autoimmunologiczne, choroby skóry.

Metody radzenia sobie ze stresem 

• Aktywność fizyczna, pomaga rozładować napięcie.

• Zdrowe żywienie, wpływa na odpowiednie kształtowanie się układu odpornościowego organizmu.

• Odpowiednie zarządzanie czasem.

• Zapobieganie kumulacji emocji, rozmawianie o problemach.

• Korzystanie z pomocy rodziny oraz specjalistów w zakresie zdrowia

• Odpowiednia długość snu.

• Relaks, medytacja, kontakt z naturą.

• Aktywność seksualna.

• Nadmierne reakcje emocjonalne.

• Problemy z koncentracją.

• Objawy ze strony przewodu pokarmowego (ból brzucha, wymioty, biegunka).

• Depresja, obniżony nastrój, męczliwość.

Wpływ stresu na organizm

W momencie wystąpienia sytuacji wywołującej stres organizm wytwarza hormon adrenalinę i kortyzol, które stymulują organizm. Hormony oddziałując na nasz układ krążenia, przyspieszają rytm serca, podnoszą ciśnienie krwi oraz zwężają naczynia krwionośne.

W związku z faktem, że stres wiąże się ze zwiększonym wydzielaniem kortyzolu oraz adrenaliny – hormonów działających antagonistycznie do insuliny, to w konsekwencji prowadzi do wzrostu poziomu glukozy we krwi oraz zwiększonego ryzyka wystąpienia cukrzycy typu II.

Jeśli stres jest krótkotrwały, mobilizuje do działania i nie jest powodem do niepokoju, natomiast jeżeli występuje przez dłuższy czas, to otwiera drogę dla wystąpienia lub prowadzi do zaostrzenia szeregu chorób i wystąpienia dolegliwości takich jak: infekcje, stany zapalne, bezsenność, bóle (np. głowy), dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego (np. zgaga, wrzody), obniżenie płodności, choroby autoimmunologiczne, choroby skóry.

 Wpływ diety na stres

Dieta osoby narażonej na stres powinna obfitować w witaminy z grupy B, kwas foliowy, magnez i mangan (orzechy, kasza gryczana, nasiona roślin strączkowych, produkty zbożowe), wielonienasycone kwasy tłuszczowe z rodziny omega-3 (tłuste ryby morskie) oraz niezbędne aminokwasy zawarte w produktach mięsnych i nabiałowych.

Darmowe plany żywieniowe: diety.nfz.gov.pl

Aktywność fizyczna a stres

Regularna aktywność ruchowa jest prostym narzędziem łagodzącym stres, ponieważ:

• redukuje reakcję stresową organizmu;

• poprawia nastrój;

• zapobiega wystąpieniu przewlekłego stresu;

• chroni przed negatywnymi skutkami.

„8 tygodni do zdrowia” to kompletny program profilaktyczno- treningowy przygotowany przez NFZ. Trenerzy, lekarze, fizjoterapeuci i psycholodzy dołożyli wszelkich starań, aby stworzyć dwumiesięczną ścieżkę treningową do zdrowia. Z programu skorzystać może każdy, niezależnie od dotychczasowego zaangażowania sportowego czy sprawności.

Darmowy program „8 tygodni do zdrowia” 

Materiał przesłany przez NFZ w związku z akcją – „Środa z profilaktyką”.



Opis alternatywny zdjęcia: infografika z napisem na dole „Profilaktyka stres. Środa z profilaktyką” i loga NFZ i ministerstwa zdrowia. W centrum zdjęcie — mężczyzna (załamany, z problemami), trzyma się za głowę.