Debata o ochronie zdrowia psychicznego dzieci

25.02.2020

Ponad 30 osób wzięło udział w zorganizowanej przez Kuratorium Oświaty w Olsztynie we współpracy z Powiatową Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną w Olsztynie debacie na temat ochrony zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży. Pretekstem była reforma planowana przez Ministerstwo Zdrowia i Ministerstwo Edukacji Narodowej. W roli eksperta wystąpił dr Tomasz Rowiński, dyrektor Środowiskowego Centrum Zdrowia Psychicznego dla dzieci i młodzieży na warszawskich Bielanach. Gospodarzem spotkania była Joanna Michalska, wicestarosta olsztyński. W spotkaniu uczestniczyła też Dorota Anuszkiewicz, zastępca dyrektora Wydziału Nadzoru Pedagogicznego Kuratorium Oświaty w Olsztynie.


Sprawa dotyczy kompleksowej zmiany podejścia do psychiatrii dziecięcej. Zgodnie z planami ministerstw dzieci i młodzież mają być w pierwszej kolejności wspomagane jak najbliżej miejsca zamieszkania. Psycholog i psychoterapeuta ma być dostępny w środowisku dziecka. - Opracowany został model, zgodnie z którym zdrowie psychiczne najmłodszych nie jest ograniczone do psychiatry, ale jest to też sprawa rodziny i środowiska szkolnego. Po stronie Ministerstwa Edukacji stają zadania do realizacji przez szkołę i poradnię psychologiczno-pedagogiczną. Ma powstać zespół specjalistów w szkole podstawowej i w centrach edukacji włączającej. U nas, na Bielanach, gdzie testowaliśmy to rozwiązanie, w każdej szkole podstawowej jest pedagog i psycholog oraz sala do integracji sensorycznej, w każdym przedszkolu pracuje logopeda - mówi dr Tomasz Rowiński, podkreślając rolę profilaktyki i pierwszego kontaktu ze specjalistami. - Pierwsza interwencja i diagnoza funkcjonalna mają być realizowane na poziomie szkoły podstawowej, jeśli profilaktyka nie zadziała, dopiero wtedy nastąpi skierowanie do poradni. Ze szkołą ma współpracować terapeuta środowiskowy, prowadzący m.in. zajęcia warsztatowe w danej klasie, gdy praca gabinetowa i z rodzicami nie odnosi skutku - dodaje.


Tu wkraczamy w zakres działań Ministerstwa Zdrowia. Zmiana modelu ochrony zdrowia psychicznego zakłada stworzenie trzystopniowego systemu opieki nad dziećmi i młodzieżą. Pierwszy poziom stanowić mają Ośrodki Środowiskowej Opieki Psychologicznej i Psychoterapeutycznej dla dzieci i młodzieży, zatrudniające psychologów, psychoterapeutów i terapeutów środowiskowych. Stanowić mają wsparcie dla osób doświadczających najczęstszych zaburzeń psychicznych, w przypadku których najczęściej nie jest konieczna pogłębiona diagnoza lekarska i farmakoterapia. Docelowo tego typu ośrodki maja powstać w każdym powiecie. Drugi poziom to Środowiskowe Centrum Zdrowia Psychicznego, w którym można już skorzystać z porady psychiatry. Trzeci poziom - Ośrodek Wysokospecjalistycznej Całodobowej Opieki Psychiatrycznej (oddział psychiatryczny), do którego trafiają przypadki planowane lub z zagrożeniem życia. Przewidziane jest też prowadzenie hosteli, w których dziecko mogłyby tymczasowo przebywać w przypadku, gdy warunki domowe nie byłyby korzystne dla jego zdrowia psychicznego.

- Sprawa ochrony zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży jest dla nas bardzo ważna. Idea reformy planowanej przez oba resorty jest jeszcze świeża i uważnie się przysłuchujemy wszelkim informacjom na ten temat. Dzisiejsze spotkanie z ekspertem też sporo wyjaśniło. Oczywiście realizacja nowych zadań nie będzie prosta, bo przecież w całej Polsce brakuje kadr i środków. Mam nadzieję, że ministerstwa dokładnie zaplanują też rozwiązania związane z finansowaniem reformy. Nie ulega jednak wątpliwości, że sprawą zdrowia najmłodszych obywateli trzeba się zająć, to są nasze dzieci i młodzież — podsumowuje Joanna Michalska, wicestarosta olsztyński.

Zdaniem dyrektor Powiatowej Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej proponowane zmiany systemu ochrony zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży mają szansę się sprawdzić. - Plany Ministerstwa Zdrowia dają nadzieję na zwiększenie efektywności dotychczas udzielanego wsparcia. Rozpoczęcie szkoleń dla przyszłych psychoterapeutów oraz terapeutów środowiskowych dzieci i młodzieży otwiera nowe perspektywy. Jasne określenie zakresów działań placówek medycznych i edukacyjnych, wypracowanie form współpracy oraz zwiększenie liczby specjalistów da szansę na wspomaganie bardziej adekwatne do potrzeb dzieci i rodziny — ocenia Małgorzata Stolarska.

W najbliższych dniach ma zostać opublikowane zarządzenie NFZ dotyczące warunków zawierania i realizacji umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej z zakresu opieki psychiatrycznej i leczenia uzależnień.