BĄBLOWICA

Bąblowica jest niebezpieczną dla człowieka chorobą pasożytniczą. Wywołuje ją pasożyt lisów rudych - Echinococcus multilocularis. Po raz pierwszy w Polsce został stwierdzony u lisów na terenie województwa pomorskiego w 1994 roku. Badania na przestrzeni wielu lat (1995-2005) wykazały powszechne występowanie tasiemca u lisów na terenie Polski północnej (województwo warmińsko-mazurskie – 40% zarażonych) i południowo-wschodniej (województwo podkarpackie – 36,8%).

Echinococcus multilocularis jest tasiemcem uzbrojonym o bardzo małych rozmiarach (ok. 2 mm), zbudowanym z główki oraz 3-5 członów. Pasożyt żyje  w jelicie cienkim zwierząt mięsożernych, głównie lisów rudych, a także jenotów, wilków, znacznie rzadziej psów i kotów. Żywiciel ostateczny (np. lis) wydala z kałem dojrzałe człony tasiemca zawierające od 200 do 600 jaj średnicy 0,04 mm. Jajami zarażają się żywiciele pośredni, najczęściej gryzonie. Przypadkowym żywicielem pośrednim może być człowiek. Po zjedzeniu gryzonia przez żywiciela ostatecznego, w jego przewodzie pokarmowym w ciągu 35 dni rozwijają się dorosłe tasiemce.

Bąblowica wielojamowa (alweolarna echinokokoza) jest chorobą wywoływaną u ludzi przez formę larwalną tasiemca. Wzrost postaci larwalnych odbywa się najczęściej w wątrobie (99 % przypadków), rzadziej płucach i mózgu. Powstające przerzuty do sąsiednich oraz odległych narządów w formie nacieków przypominają zmiany nowotworowe, dlatego tak ważne jest odpowiednie i wczesne zdiagnozowanie choroby. Rozwój choroby jest przewlekły i trwa 10-15 lat. Choroba nie leczona, grozi śmiercią.

Drogi szerzenia:
Do zarażenia człowieka dochodzi wskutek przypadkowego połknięcia jaj tasiemca. Szczególnie narażone na zakażenie tym pasożytem są osoby mające kontakt z lisami lub miejscami ich bytowania, a w szczególności: myśliwi, leśnicy, pracownicy leśni, garbarze, zbieracze runa leśnego, rolnicy, lekarze weterynarii.
Zapobieganie i zwalczanie:
W związku z tym, że dla ludzi najgroźniejszym źródłem zarażenia bąblowicą wielojamową są lisy, osoby mające bezpośredni kontakt z nimi muszą zachowywać specjalne środki ostrożności: używać rękawic ochronnych, nie jeść, nie palić.

Przebywając zaś na terenach gdzie bytują lisy należy bezwzględnie:
- przestrzegać zasad higieny – przed jedzeniem myć bardzo dokładnie warzywa i owoce ze szczególnym uwzględnienie owoców leśnych,
- poddawać w miarę możliwości obróbce termicznej owoce i warzywa – jaja tasiemca zabija temperatura powyżej 50° C , w temperaturze minus 70º C tracą inwazyjność po kilkudziesięciu godzinach ,
- systematycznie odrobaczać psy i koty domowe, a także ograniczać populację psów wałęsających się i bezpańskich.